Trị biếng ăn ở trẻ luôn là vấn đề khiến các ông bố bà mẹ quan tâm và lo lắng. Nhiều gia đình hiện nay, bữa ăn của trẻ đang diễn ra tình trạng mẹ cầm dép, bố bóp mồm chỉ vì con biếng ăn.
Trị biếng ăn ở trẻ theo cách của cha mẹ
Chuyện nhà chị Phương (Long Biên, Hà Nội)
Tay phải cầm bát cháo, tay trái đã sẵn sàng với chiếc dép, chồng đứng bên cạnh chuẩn bị giúp đỡ chị Phương đến giật nảy mình “Tít, mày có chịu ăn không”. Bữa ăn của cu Tít hàng ngày diễn ra như chiến trường chỉ Cu Tít là đứa trẻ biếng ăn.
Trẻ biếng ăn đang là tình trạng đau đầu đối với các ông bố bà mẹ. Chị Phương chia sẻ “Ngày xưa không dùng đến roi, mỗi bữa ăn của nó tôi đều bất lực. Cu Tít là đứa trẻ vốn nghịch ngợm lại không kém phần ngang bướng nên vợ chồng tôi đành phải trị nó bằng cách này. Ngày xưa chiều chuộng, dỗ ngon ngọt đủ đường nhưng không ăn thua. Bây giờ cứ dơ roi ra là nó có chiều ý vợ chồng tôi hơn”.
Cu tít năm nay được 2 tuổi, là con trai đầu lòng của vợ chồng nhưng lại nhõng nhẽo; ngang bướng lại là đứa trẻ biếng ăn. Công việc lại bẩn rộn nên vợ chồng chị Phương từng nhiều lần căng thẳng với con. Ý tưởng dùng roi để ép con ăn là do chồng chị nghĩ ra ,lúc đầu vì thấy không hợp lý chị không đồng ý với chồng nhưng đã dùng mọi cách nhẹ nhàng ,cưng chiều cháu đều không được ,chị đành phải nghe theo chồng dù biết nó khống tốt cho con. Thôi thì đành nhắm mắt còn hơn là con không có được cái gì vào bụng.
Chị Phương chia sẻ tiếp “Mỗi lần về quê ,ông bà nhìn thấy cháu sút cân ,ông bà lại trách móc. Ông bà thường bảo vợ chồng tham công tiệc việc mà chẳng ai quan tâm đến con. Mọi người hỏi han, tôi cảm thấy áp lực lắm nhưng chẳng biết làm thế nào.Biết dùng roi vọt dạo nạt chỉ vì muốn con ăn là không tốt nhưng chẳng biết còn cách nào khác vì trẻ biếng ăn”.
Thời gian qua, cộng đồng đã nhiều phen dậy sóng khi được chứng kiến những vụ bạo hành đối với trẻ em nhỏ tuối đặc biệt là vụ bạo hành xảy ra tại trường mầm non tư thục Phương Anh. Những hình ảnh cô giáo liên tiếp đánh tát vào mặt nếu trẻ ăn cháo chậm, dùng hết sức đè chặt toàn thân trẻ chỉ để cho sữa vào miệng trẻ… Tình trạng hiện nay, không ít các các gia đình Việt đặc biết là những cặp vợ chồng trẻ, không ít ông bố bà mẹ chỉ còn biết sử dụng bạo lực, dạo nạt để ép con ăn vì trẻ biếng ăn.
Hay chuyện trị biếng ăn ở trẻ ở nhà anh Quang (Hai Bà Trưng, Hà Nội)
Mỗi lần con ăn là lại nhìn thấy con gào thét, hai hàng nước mắt chảy dòng dòng xuống dưới hay tệ hơn nữa là bị bà giúp việc lấy tay bóp mồm để cho thức ăn vào miệng con dù cũng xót xa lắm ,thương con lắm, nhưng vợ chồng anh Quang vẫn ủng hộ cách này vì muốn con ăn được nhiều, thà bị thế còn hơn là con mắc tình trạng suy dinh dưỡng.
Vợ chồng anh Quang sinh được một cháu gái cháu mới vừa tròn một năm tuổi. Bận bụi với công việc tại cơ quan nên đành phải giao hết công việc chăm cháu ở nhà cho bà giúp việc. Cháu vốn là đứa trẻ biếng ăn nên bữa ăn nào cũng không thể diễn ra suôn sẻ đành phải dùng cách ép ăn với con. “Nó khóc to càng dễ cho ăn, cháu ngậm miệng lại thì lấy tay bóp cho há to ra. Chính vì thế mà hôm nào cháu cũng ăn hết phần ăn của mình nên cũng không bị còi do thiếu ăn, chứ bữa nào hai vợ chồng cho ăn là y rằng chỉ được một lúc là con bé nhất định ngậm miệng lại, hai vợ chồng chỉ biệt đứng nhìn nhau”, anh Quang kể.
Tôi còn nhớ có lần gia đình dưới quê có việc, bà giúp việc phải về quê mấy ngày liền, công việc cho con ăn trở lại với vợ chồng những cháy nhất định không chịu há miệng, ép thì con khóc nôn hết thức ăn. Từ đó, hai vợ chồng cảm thấy bất lực, công việc thì mệt mỏi đành phải giao việc ăn uống của con cho bà giúp việc đảm nhiệm toàn bộ. Vợ chồng anh cũng cảm thấy lo lắng những hết cách ,chỉ mong là cháu có thể ăn đủ bữa và hết tình trạng trẻ biếng ăn là được.
Nhiều lần sang nhà chơi ,thấy cảnh chị Hoa (Cầu Giấy, Hà Nội) cho con ăn, mọi người chỉ biết thở dài và lo ngại cho tình trạng trẻ biếng ăn ở cháu. Cách đây không lâu, chồng ngoại tình ,bỏ mẹ con chị theo bồ, một tay chị vừa làm việc vừa phải nuôi hai đứa con gái còn nhỏ, chị Hoa tỏ ra suy sụp và càng dễ nổi cáu với con hơn.
Mỗi lần cho con gái thứ hai mới 10 tháng tuổi ăn, chị thường lên giọng quát tháo; có khi còn dùng bạo lực với con nếu con ngậm miệng không chịu ăn .Có những bữa ăn, nhìn thấy hai mẹ con cùng ôm nhau khóc ,hàng xóm đắng lòng nhưng không biết làm sao chị cố gắng khuyên nhủ, động viên. Cháu nhà chị Hoa lại là đứa trẻ biếng ăn nên công việc chăm sóc cháu càng trở nên khó khăn.
Theo thạc sĩ Phạm Đức Chuẩn, Trung tâm nghiên cứu tâm lý trẻ em NT (Kim Mã, Hà Nội); tình trạng cha mẹ, người nhà ép con ăn hiện nay diễn ra khá phổ biến. Đôi khi vì mong muốn con ăn nhiều, ăn hết khẩu phần; không ít người dùng các biện pháp phản khoa học như quát mắng, bóp mũi, tát, đánh… Ông còn nhớ hình ảnh một bà mẹ cầm bình sữa đầy; cạy tay đứa con một tuổi đang bịt miệng, lắc đầu. Bà mẹ vằn mắt quát bắt con uống; chỉ chăm chăm nhìn xem bình sữa vơi đi bao nhiêu chứ không quan tâm đến đứa con mặt nhăn nhó; nước mắt ngắn dài.
“Trẻ còn nhỏ, yếu ớt và không biết chống cự bằng cách nào ngoài việc mím môi, lắc đầu, kêu khóc, thậm chí nôn trớ. Một số trẻ, sau thời gian bị ép ăn phản ứng quyết liệt bằng cách nhất định không mở miệng, hay chỉ cần ngửi thấy mùi thức ăn là đã nôn, giãy giụa”, nhà tâm lý nói.
Ông cho biết, trung tâm từng tiếp nhận một trường hợp điển hình như vậy. Đó là một bé trai 3 tuổi ,cháu là đứa trẻ biếng ăn, bị bố mẹ luôn ép ăn bằng cách quát nạt, đánh và bé sợ ăn tới nỗi ngậm chặt miệng, suốt nhiều ngày liền không chịu ăn gì, hễ bố mẹ mang thức ăn tới là nôn mửa. Cuối cùng, bố mẹ trẻ đành đưa con đến bệnh viện, các bác sĩ phải cho trẻ ăn qua đường xông dạ dày một thời gian, sau đó hướng dẫn người nhà tập cho trẻ ăn tất cả mọi thứ dưới dạng xay lỏng, cắm ống hút uống. Sau 7 tháng ròng rã, vừa kết hợp việc ăn uống lỏng từng chút một đến dùng liệu pháp tâm lý điều chỉnh, trẻ mới bắt đầu ăn uống trở lại như bình thường.
Theo thạc sĩ Phạm Đức Chuẩn cho biết, khi trẻ biếng ăn ăn uống trong tình trạng căng thẳng, dịch vị dạ dày của trẻ không tiết ra, nếu thức ăn có đưa vào bụng cũng không được tiêu hóa nên trẻ vẫn không tăng cân, phát triển tốt như bố mẹ mong muốn trẻ biếng ăn thì vẫn cứ diễn ra. Sự sợ hãi hoảng loạn cũng làm tiêu hao năng lượng của trẻ. Chẳng hạn, bình thường trẻ chỉ cần ăn một báo cháo là đủ nhưng khi sợ hãi, chống đối, số năng lượng tiêu hao nhiều hơn, kết hợp với việc trẻ không ăn được nhiều, càng làm sự phát triển chậm lại. Và vòng luẩn quẩn ép ăn – sợ ăn – ăn ít – còi – ép ăn cứ tiếp diễn mãi.
Nhiều bố mẹ đưa ra lý do có vẻ chính đáng cho việc ép con ăn bằng mọi cách. Chẳng hạn, nhiều người trước kia vì hoàn cảnh phải ăn uống kham khổ nên giờ muốn con cái được đầy đủ hơn, nhất là khi thấy con chậm tăng cân, có thể hình kém các trẻ cùng trang lứa… Ngoài ra, nhiều bà mẹ không có thời gian, vừa phải đi làm, vừa lo việc nhà, chăm con ăn… nên càng stress khi con lười ăn và dễ nổi nóng, đút cho con ăn bằng thái độ phản khoa học làm cho trẻ biếng ăn lại càng trầm trọng hơn.
“Thực tế, việc ép trẻ ăn như vậy chỉ đảm bảo sự an tâm cho người lớn. Phụ huynh làm vậy là chỉ lo con suy dinh dưỡng về mặt thể chất mà không quan tâm trẻ có thể ‘suy dinh dưỡng’ về tâm hồn, tình cảm nếu luôn sợ hãi, căng thẳng khi ăn”, ông Chuẩn chia sẻ.
Ông cho rằng, theo bản năng sinh tồn, trẻ đói là phải ăn, chỉ cần bố mẹ điều chỉnh một chút, chẳng hạn chế biến hợp khẩu vị, hợp độ tuổi con, tạo điều kiện cho trẻ vận động nhiều, tiêu hao năng lượng… là ổn.
Theo bác sĩ, khi trẻ biếng ăn, thay vì ép con, bố mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân, từ đó tìm cách khắc phục phù hợp. Nhiều bé không muốn ăn vì thức ăn chế biến không hợp khẩu vị, nhàm chán, trẻ ăn vặt ngang dạ hay có bệnh lý hoặc thiếu vi chất nào đó. Hãy kích thích trẻ ăn ngon bằng cách đổi món thường xuyên, tạo các món ăn nhiều màu sắc, bắt mắt, động viên trẻ bằng không khí vui vẻ. Trong một số trường hợp có thể đưa con đi khám để bác sĩ kiểm tra cụ thể, kê đơn nếu cần bổ sung vitamin khoáng chất để kích thích chuyển hóa trong cơ thể.