Viêm phổi ở trẻ sơ sinh dễ diễn tiến nhanh và nặng, phổi sẽ ngày càng mất tính mềm mại có thể trở nên đặc cứng làm trẻ phải gắng sức nhiều để thở. Ba câu hỏi lớn mà chúng ta cần trả lời là:
Dấu hiệu phát hiện sớm bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh?
Khi mắc viêm phổi ở trẻ sơ sinh, phổi của trẻ sẽ mất tính mềm mại và không thể giãn nở dễ dàng khi trẻ hít thở mà hậu quả là trẻ có thể bị thiếu oxy. Vì vậy trẻ buộc phải thở nhanh hơn dể bù đắp lại sự thiếu hụt này.
Dựa theo công trình nghiên cứu khoa học quy mô tại nhiều nơi trên thế giới, Tổ chức Y tế Thế giới đã thấy rằng: thở nhanh là triệu chứng xuất hiện sớm nhất khi trẻ vị viêm phổi, sớm hơn cả các dấu hiệu có được khi nghe phổi bằng ống nghe và cũng là triệu chứng rất dễ phát hiện ở mọi lúc, mọi nơi chỉ bằng một phương tiện rất dễ tìm: đồng hồ có kim giây.
Chúng ta có thể đếm được nhịp thở của trẻ trong trọn một phút để xem trẻ có thở nhanh hay không. Gọi là thở nhanh khi:
- Nhịp thở từ 60 lần/phút trở lên ở trẻ dưới 2 tháng.
- Từ 50 lần/phút trở lên ở trẻ từ 2 – 11 tháng.
- Từ 40 lần/phút trở lên ở trẻ từ 12 tháng – 5 tuổi
Khi đó trẻ đã có triệu chứng viêm phổi, cần được đưa đến cơ sở y tế thăm khám và điều trị ngay.
Vì nhịp thở có thể tăng khi trẻ gắng sức (bú, quấy khóc…) nên chúng ta cần phải đếm nhịp thở khi trẻ nằm im, tốt nhất khi ngủ.
Dấu hiệu khi bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh trở nặng
Khi viêm phổi diễn tiến thành nặng, phổi sẽ ngày càng mất tính mềm mại. Phổi có thể trở nên đặc cứng làm trẻ phải gắng sức nhiều để thở. Lúc đó các cơ hô hấp, đặc biệt là cơ hoành – một loại cơ hô hấp ngăn đội ngực và bụng; phải tăng cường co bóp để bù đắp. Khi đó phần dưới lồng ngực của trẻ sẽ bị cơ này kéo lõm vào khi trẻ hít vào.
Như vậy khi trẻ có dấu hiệu thở co lõm lồng ngực thì bệnh viêm phổi đã nặng, cần nhập viện ngay để điều trị.
Để nhận ra chính xác dấu hiệu này, chúng ta cần vén áo trẻ cao lên để thấy rõ vùng ngực và vụng trẻ, quan sát khi trẻ nằm yên, không bú, không khóc.
Dấu hiệu cho biết bệnh viêm phổi của trẻ sơ sinh đã tới mức nguy hiểm cần phải cấp cứu?
Là các dấu hiệu cho biết trẻ đang trong tình trạng nguy kịch, tính mạng đang bị đe dọa; cần phải đưa trẻ đi bệnh viện cấp cứu ngay lập tức để còn có thể cứu sống được trẻ. Những dấu hiệu này không chỉ có trong bệnh viêm phổi; mà còn có thể có trong nhiều loại bệnh nặng khác cũng cần được cấp cứu kịp thời.
– Ở trẻ dưới 2 tháng, đó là: bỏ bú hoặc bú kém; co giật, trẻ ngủ li bì – khó đánh thức trẻ dậy, sốt hoặc lạnh, thở khò khè.
– Ở trẻ từ 2 tháng – 5 tuổi, đó là: trẻ không thể uống được gì cả, co giật; ngủ li bì – khó đánh thức, thở có tiếng rít, suy dinh dưỡng nặng.
Tổ chức y tế thế giới đã dày công nghiên cứu và tìm ra các phương tiện rất đơn giản, dễ dàng mà lại chính xác để giúp chúng ta có thể áp dụng ngay tại nhà.